Vandaag verschenen in het Financieele Dagblad – mijn wekelijkse column!
Het jaar van Afrika
Langzaam zakt de zon de Atlantische Oceaan in. Met een koude Windhoek Lager in de hand geniet ik met volle teugen van een kortstondige terugkeer op het continent waar ik geboren ben. Wonen, werken en leven in Zuid-Afrika is ‘the best there is, as long as you just accept that little edge’, is een veelgehoord gezegde. Mijn tafelgenoot, de Zuidelijk Afrika correspondent voor een vooraanstaande Nederlandse krant, is eveneens overtuigd van de kracht van het land waar hij verblijft. ‘Let op mijn woorden, 2011 wordt het jaar van Afrika!’.
De Chinezen hebben dat al een tijdje door en zijn werkelijk in alle sectoren terug te vinden. Van de kleine supermarktjes in de townships, de aanleg van spoorwegen en de telecommunicatie tot het echt grote geld in de mijnbouw. De Amerikanen lijken inmiddels ook wakker geschud en zetten de woorden van de Nederlandse journalist kracht bij. De grootste particuliere werkgever ter wereld, het detailhandelsconcern Wal-Mart, heeft afgelopen maand een gigantische overname op de Zuid-Afrikaanse markt afgerond en bereidt een Afrikaanse expansie vanuit Johannesburg voor. En het Amerikaanse fastfood concern Kentucky Fried Chicken heeft zojuist een verdubbeling van haar aantal vestigingen in Afrika aangekondigd.
De private sector grijpt kortom haar kansen. Zo ook in het kleine havenstadje Saldanha aan de Zuid-Afrikaanse westkust waar ik de afgelopen dagen verbleef. De natuurlijke omstandigheden maken deze nu nog dorpse baai geschikt om er de diepste zeehaven op het Afrikaanse continent aan te leggen. De plannen zijn ambitieus. Buitenlandse investeerders staan in de rij en ‘business development’ is in volle gang. En precies daar dreigt de schoen de komende jaren te gaan wringen. Want waar de private sector zo massaal zijn intrede doet, lijkt een schone taak voor de overheid weggelegd; om te reguleren en ervoor te zorgen dat de investeringen en economische groei ook bijdragen aan een hoger doel en zo ten goede komen aan de verdere ontwikkeling van het land en haar inwoners. Maar er ontbreekt helaas nog wel het een en ander aan de publieke sector in Zuid-Afrika.
Dat merkte ik afgelopen week toen ik in Saldanha het hogere echelon ambtenaren van de gemeente trainde. De goede wil is er wel degelijk, maar de kwaliteit en de capaciteit om gelijke tred te houden met en tegengas te kunnen geven aan de grote (internationale) investeerders uit de private sector is nog ver beneden de maat en dient zo snel mogelijk verbeterd te worden. Dat geldt niet alleen voor Saldanha, maar voor een heel groot deel van de publieke sector in Zuid-Afrika.
Werk aan de winkel dus. Maar ik blijf op mijn hoede, want die ‘little edge’ is er gewoon nog. Zoals een Zuid-Afrikaanse filmmaker mij vorige week zei: ‘het leven in Zuid-Afrika is werkelijk waar fantastisch. Ik geniet er iedere dag, iedere minuut van. Maar ik weet ook dat er zomaar ineens iemand naast mijn bureau of naast mijn bed kan staan die een pistool op mijn hoofd richt en in staat is om de trekker ook echt over te halen.’
Alex Klusman, eigenaar BKB | Het Campagnebureau.
Twitter: @AlexKlusman
