Run Jozi run
Toen ik eind 2009 op het punt stond om met mijn gezin een jaar naar Zuid-Afrika te gaan om daar een dochtervestiging van ons bedrijf op te zetten, stelde mevrouw Klusman slechts één voorwaarde: ‘als we maar niet naar Johannesburg gaan.’
Natuurlijk gaf ik gehoor aan haar oproep en we besloten ons te vestigen net buiten Kaapstad in het prachtige en meestal zeer vredige Hout Bay. Ondertussen in Zuid-Afrika probeerde ik met zekere regelmaat Jozi (de in de volksmond vaak gehoorde afkorting voor Johannesburg) te bezoeken. De motor van Afrika oefent al jarenlang een enorme aantrekkingskracht op mij uit. Vroeger was het vanwege het ANC van Nelson Mandela dat in downtown Johannesburg zetelde in het voormalige hoofdkantoor van Shell Zuid-Afrika, tegenwoordig is vanwege de vraag ‘hoe maak je Johannesburg weer leefbaar’.
Hoe is het New York gelukt om de East Village op Manhattan weer begaanbaar te maken, sterker nog the place to be van the Big Apple? Of dichter bij huis, hoe is het gelukt om de Haarlemmerstraat en de Haarlemmerdijk van no go area’s tot de pareltjes van de Amsterdamse binnenstad te transformeren?
Als de burgemeester van Johannesburg mij om advies zou vragen zou ik zeggen ondubbelzinnige zero-tolerance hand in hand laten gaan met een grondige opknapbeurt van de stad. Meer politie echt op straat. Uit de auto, te voet door de stad. Iedere overtreding keihard en direct aanpakken. Een ingegooid ruitje kan de eerste stap zijn naar een drugspand. En tegelijkertijd investeren in de leefbaarheid van de stad. Parken opknappen en blijven onderhouden. Huizenblokken renoveren. Straatverkoop onder strikte voorwaarde en ook hier weer zero-tolerance. En natuurlijk goed voorbeeld doet goed volgen. Dus voor de heren en dames politici geldt ook een zero-tolerance beleid. Corruptie en gravy-train praktijken worden meteen keihard afgestraft.
Afgelopen week werd ik verrast door een prachtig initiatief van Nike Zuid-Afrika. De Amerikaanse schoenengigant had, met de slogan take back the streets, de hardloop wedstrijd Run Jozi bedacht. In het donker, met 10.000 joggers allemaal in een geel fluorescerend Run Jozi t-shirt en dan 10km kriskras door de aller-gevaarlijkste buurten van Johannesburg rennen. Het werd een doorslaand succes, al zou de Zuid-Afrikaanse Minister van Sport het evenement ongetwijfeld als raciaal disproportioneel bestempelen. Kritisch (en wellicht ook cynisch) bekeken moet je natuurlijk ook concluderen dat het op zijn minst opmerkelijk was dat de deelnemers overwegend blank waren en dat zij vervolgens in dichtbevolkte buurten als Hilbrow opriepen om de straten weer in eigen hand te nemen. De optimist in mij zegt echter dat het geweldig is dat er 10.000 overwegend goed opgeleide blanke Zuid-Afrikanen stonden te trappelen om downtown Johannesburg in te gaan en het daar weer leefbaar te laten zijn, in plaats van plannen te maken om het land te verlaten voor veiliger oorden als Melbourne, Auckland, Wellington of Sydney.
Nu Nike haar maatschappelijke verantwoordelijkheid heeft genomen is het de beurt aan de burgemeester van Johannesburg om het initiatief te omarmen en een paar stappen extra te zetten. Run Jozi run.
fotografie: The Daily Maverick
