De verkiezingscampagnes in Zuid-Afrika zijn in alle hevigheid losgebarsten. De één verprutst de presentatie van het nieuwe iedereen insluitende logo, de ander waarschuwt het volk voor de ‘boers‘, en het ‘enfant terrible‘ van de Zuid-Afrikaanse politiek neemt het nu ineens op voor de vroegere onderdrukker die hij nog niet zo lang geleden nog toezong met het lied ‘Kill the Boer‘.
Maar vandaag op deze plek eens geen aandacht voor de kortademigheid van de verkiezingscampagnes, geen tijd voor de over elkaar heen buitelende politici, maar voor het verhaal van een tribute song die er nooit echt kwam.
We gaan terug naar 1990. Februari 1990 om precies te zijn. Nelson Mandela wordt na 27 jaar gevangenschap vrijgelaten. Al snel na dat historische moment, zo blijkt 23 jaar later, kwam er bij de South African Musicians’ Alliance een verzoek binnen van het United Democratic Front (UDF) om dé officiële Mandela song te maken.
Binnen de kortste keren hadden zangeres Jennifer Ferguson, gitarist Ray Phiri, pianist Rashid Lanie en bassist Victor Ntoni het lied ‘The People want Mandela’ gemaakt. Met een keur aan zwarte, gekleurde en blanke Zuid-Afrikaanse artiesten, met als belangrijkste de Madonna van de townships Brenda Fassie, werd er een heuse We are the world-achtige videoclip opgenomen en volgden een handjevol optredens.
Maar nog sneller dan dat het nummer gemaakt werd, verdween het ook weer in een hele diepe la. Sommigen beweren omdat de verschillende platenmaatschappijen, die de keur aan optredende artiesten vertegenwoordigden, het niet eens konden worden over de rechten. Anderen menen te weten dat er onenigheid was tussen de artiesten onderling. Deze zomer met een doodzieke Nelson Mandela in het ziekenhuis vertelde gitarist Ray Phiri dat het allemaal met niets van dat alles te maken had.
23 jaar na de geboorte van ‘The people want Mandela’ onthulde Phiri dat het politieke druk was geweest die een doorbraak van het nummer had verhinderd. De prille onderhandelingen tussen de regerende Nationale Partij van FW de Klerk en de net gelegaliseerde vrijheidsbeweging (ANC) van Nelson Mandela zouden niet gebaat zijn geweest bij een nog grotere verering van de zojuist vrijgelaten gewezen terrorist.
Rest nog slechts de vraag of het FW de Klerk is geweest of, om het verhaal nog heroïscher te maken, juist Nelson Mandela zelf is geweest die die inschatting heeft gemaakt. Wie zal het zeggen?
