Vandaag verschenen in het FD
Love me tender
Afgelopen weekend heetten wij op kantoor de nieuwe jaargang van onze BKB academie welkom. Inmiddels voor de 12e keer brengen wij 25 talenten een jaar lang de fijne kneepjes van campagnes en communicatie bij. We geven trainingen, workshops en lezingen. We organiseren studiereizen, vorig jaar naar de verkiezingen in Bosnië-Herzegovina, komend jaar hopelijk naar de primaries in de Verenigde Staten. En bovenal stimuleren we originele ideeën, gedurfde gedachten en scherpe vragen. Dat alles omdat wij creativiteit zien als de kern van ons bedrijf.
Bij onze eigen introductie kwam al snel de vraag naar de heftigste ervaring in het bestaan van ons bureau. Dat is het Akkoord van Schokland, of eigenlijk beter de nasleep ervan in de zomer van 2007. In zes weken tijd hadden wij voor het ministerie van Buitenlandse Zaken “Het Akkoord van Schokland” weten te organiseren. Het was een groot opgezet publieksevenement op het voormalige Zuiderzee-eiland midden in de Noordoostpolder. Vijfduizend man bijeen op beschermd gebied dat op de Werelderfgoedlijst van Unesco staat. Doel was het terugdringen van de opgelopen achterstand bij het realiseren van de Millenniumdoelen voor Ontwikkelingssamenwerking. Bedrijven, politici, maatschappelijke organisaties en vele anderen kwamen naar Schokland om intentieverklaringen – akkoorden – te ondertekenen en deel te nemen aan een programma vol debatten, preken, films, theater en talkshows. Het was een heftige klus, waarbij de door particulieren en (grote) bedrijven ondertekende “Akkoorden van Schokland” – die een waarde van ruim €240 miljoen vertegenwoordigden – de missie meer dan geslaagd maakten.
Tevreden gingen wij de zomer van 2007 in. Totdat we een telefoontje vanuit Den Haag kregen met de mededeling dat er Kamervragen gesteld zouden worden over de aanbesteding van dit project. In een paar dagen hadden we drie hoofdredactionele commentaren aan onze broek, diverse voorpagina’s van landelijke dagbladen en uitvoerige aandacht bij NOVA. Er leek geen einde aan de mediastorm te komen en dat allemaal omdat het ministerie de opdracht voor dit evenement – in de haast van de 100 dagen tournee van het toenmalige kabinet Balkenende – niet via een Europese tender had aanbesteed.
Het was de ultieme geseling voor ons. Hoe om te gaan met deze lawine aan negatieve publiciteit? We kozen ervoor om stil te zitten terwijl we geschoren werden. We wilden weerwoord geven, maar we deden het niet. Uit respect voor de opdrachtgever, maar ook uit lijfsbehoud. Na de zomer van 2007 dienden zich de contouren van een nieuwe realiteit aan. Het landschap zou er voor altijd anders uitzien en wij zouden nog lang de schijn tegen hebben.
Inmiddels zijn wij ervaringsdeskundigen geworden als het om tenders en Europese aanbestedingsnormen gaat. De kans op een nieuw Schokland is een stuk kleiner geworden. Maar er is een keerzijde. De hele papierwinkel aan documenten suggereert transparantie en eerlijkheid, maar werkt in de praktijk vaak verlammend. Een half jaar is niets op de tijdlijn van één enkele tender. En de gestelde minimum geschiktheidseisen (financieel en eerder geleverd werk) sluiten nieuwkomers grotendeels uit. Maar het gaat mij het meest aan het hart dat de ruimte voor creativiteit minimaal is geworden. Het lijkt mij dat de overheid die nu meer dan ooit nodig heeft.
Alex Klusman
Eigenaar BKB | Het Campagnebureau
Twitter: @AlexKlusman
