Onbehagen
Geen betere gelegenheid dan al rijdend over de Franse autoroute richting de Pyreneeën mijn gedachten te ordenen over het afgelopen jaar en het jaar dat komen gaat. In mijn eerste column voor deze krant beschreef ik onder de titel Normandië de uitdaging voor ons bureau om de crisis, die driftig om zich heen greep, te overwinnen. Op ons jaarlijkse hutje op de hei had ik de noodklok geluid en de metafoor van de landing op het Franse strand tijdens de Tweede Wereldoorlog gebruikt. Ieder gesprek, ieder aanknopingspunt naar een mogelijke opdracht moest aanvoelen als die landing in Normandië, waarbij wij al vechtend een weg over het strand, door de duinen het land in moesten vinden.
Een klein jaar later durf ik te beweren dat we de crisis bezworen hebben. We hebben prachtige projecten gedraaid, nieuwe opdrachten en opdrachtgevers binnengehaald en ons team weer ververst met talentvolle spelers.
En toch knaagt er iets aan mij. Een onheilspellend gevoel van onbehagen heeft zich de afgelopen tijd meester van mij gemaakt. En dan heb ik het niet over het fysieke onbehagen dat zich in de vorm van heftige RSI-klachten vanaf het moment van vertrek uit Amsterdam snoeihard heeft geopenbaard. Nee, het is het onbehagen dat de afgelopen maanden stilletjes zijn weg in mijn wekelijkse columns heeft gevonden. Het begon met de onvriendelijkheid op straat en vond via wat uitstapjes naar de bemoeizuchtige (lokale) overheid een paar weken geleden zijn voorlopige dieptepunt in het trieste verhaal van het gedwongen vertrek van de volledig geintegreerde en hier opgegroeide West-Afrikaanse oppas van mijn zoontjes.
Het is een onbehagen dat mij niet onberoerd laat. Het bezorgt mij zeer als ik nadenk over het land waarin ik mijn zoons zou willen zien opgroeien. Sterker nog, het is een gevoel dat mij diep doet nadenken over mijn eigen toekomst. Het valt mij steeds meer op hoeveel mensen dit gevoel van onbehagen met mij delen en tegelijkertijd zie ik dat maar weinigen zich er echt tegen durven uit te spreken.
Dat geldt net zo goed voor mijzelf. Hoe lang kan ik nog aan de zijlijn blijven toekijken hoe Nederland zich in mijn ogen de verkeerde kant op ontwikkelt en slechts af en toe via deze column mijn ongenoegen uiten? Is de tijd niet aangebroken om zelf verantwoordelijkheid te (durven) nemen en met geestverwanten de politieke arena te betreden? En wanneer ik voor dat laatste zou kiezen hoe geef ik daar dan het beste invulling aan? Kan dat als ondernemer met de verantwoordelijkheid voor tientallen werknemers? Of moet ik daarvoor mijn handen vrij hebben?
Terwijl ik de Pyreneeën nader en de warmte van het kleine bergdorpje waar ik al sinds mijn negende kom bijna kan voelen weet ik een ding zeker. Hoe mijn toekomst er dan ook uit zal zien, Nederland de rug toekeren is geen optie. De verandering zal van binnenuit moeten komen.
Alex Klusman
