Ruim 26 jaar geleden werd ik tot tranen geroerd door Peter Gabriel & Youssou N’Dour die de prachtige protestsong Biko zongen tijdens het Nelson Mandela 70th Birthday Tribute concert in het Wembley stadion in London.
Het concert werd uitgezonden in 67 landen, bereikte meer dan 600 miljoen mensen en had, in tegenstelling tot het Graceland-initiatief van Paul Simon, tot doel wereldwijde bewustwording voor de verschrikkingen van het apartheidsregime in Zuid-Afrika.
Daags na het concert bestelde ik bij het Komitee Zuidelijk Afrika een tweetal t-shirts. Eén met het wapen van het ANC en eentje met free Nelson Mandela erop. De ‘awareness campaign’ werkte blijkbaar. Ruim anderhalf jaar na het Wembley-concert werd het African National Congress (ANC) gelegaliseerd en een week later werd Nelson Mandela na een gevangenschap van 27 jaar vrijgelaten. Of het één van invloed is geweest op het ander verschillen de meningen, maar nadelig heeft het grote concert in ieder geval niet gewerkt.
Vorige week werd Nelson Mandela 94 jaar. ‘The old man’ (Madiba) is niet alleen een living legend, maar ook nog eens een meester campaigner. Dat liet hij in de jaren voor zijn gevangenschap al zien met onder andere de beroemde en beruchte campagne tegen de pasjeswetten.
Zelfs tijdens zijn gevangenschap was Mandela het boegbeeld en grote inspirator achter menig campagne tegen het apartheidsregime. Berucht is zijn antwoord (in 1985 uitgesproken op een massabijeenkomst door zijn dochter Zindzi) aan toenmalig president Botha die hem vrijlating had aangeboden in ruil voor het afzweren van de gewapende strijd. Mandela weigerde aan die voorwaarde te voldoen, omdat in zijn ogen Botha zelf eerst zou moeten ophouden geweld te gebruiken tegen het volk van Zuid-Afrika.
Ook na zijn vrijlating heeft Mandela zich een meer dan vaardig campagnevoerder getoond. Of het nou ging om de campagne om het presidentschapin de eerste vrije verkiezingen in Zuid-Afrika, de verzoening met het ‘witte’ rugby (leestip: Playing the enemy van John Carlin, één van de mooiste Mandela-boeken) of het binnenhalen van WK-voetbal van 2010. Mandela won ze allemaal.
Ter ere van de verjaardag van Mandela lanceerde het Zuid-Afrikaanse bedrijf Prezence Digital vorige week een wonderschone campagne. Het idee erachter gaat uit van een eenvoudige veronderstelling, als volgt verwoord door de bedenker ervan:
‘with the increase in the usage of the internet, penetration of mobile and explosion of social media sites combined with advancement in technology, we have changed in the way we live our lives, communicate, participate, entertain, connect, engage with a cause, faster and further than ever before.’
De baas van Prezence, Prakash Patel, vervolgt dan met:
‘Bearing this in mind, the campaign asks a few questions, including: would Mandela have spent 27 years in captivity if he (and others) had access to the same technology, social media platforms and tools as we do today; looking at what happened in Egypt and the other Arab Spring nations? The answer, says Prezence is a simple, “maybe not”.’
Genoeg geschreven. Kijk, geniet en bedenk ook vooral hoe we dit in Nederland (ons onderwijs?) zouden kunnen gebruiken.
