Vandaag verschenen in het #FD:
Bach en Beethoven
Imizamo Yethu, zo heet de zwarte nederzetting (township) van het plaatsje Hout Bay net buiten Kaapstad. Vorig jaar verbleef ik met mijn gezin een jaar in Zuid-Afrika, om mijn blik te verruimen en om ‘new business’ op te zetten. Wij woonden riant in het mondaine Hout Bay terwijl Veronica, de (zwarte) oppas van mijn twee zoontjes, het een stuk minder goed getroffen had in Imizamo Yethu. Veronica’s oudste zoon Richard heeft mij in die tijd meerdere keren uitgebreid rondgeleid door hun township. Je schrikt van de piepkleine huisjes, de gebrekkige medische voorzieningen en de zeer beperkte toegang tot water en elektra. Maar wat mij het meeste opviel was de plaatselijke supermarkt. Een soort Winkel van Sinkel, gerund door een Chinese familie. De eigenaren van de winkel waren de enige niet-Afrikanen die in Imizamo Yethu woonden.
Ruim een week geleden stond in de Volkskrant een boeiend interview met Eric Izraelewicz, hoofdredacteur van Le Monde, die zich het afgelopen decennium heeft verdiept in de opkomst van China. Inmiddels heeft hij ook al een tweetal boeken gewijd aan de vraag hoe China de wereld verandert. Bottom-line in zijn bevindingen is dat wij in Europa niet bang genoeg zijn voor China. Hij illustreert dat aan de hand van de Chinese automarkt. Dat is de de grootste en de snelst groeiende markt ter wereld. Nog geen vijf jaar geleden hadden Westerse bedrijven maar liefst 80 procent daarvan in handen. Izraelewicz voorspelt dat dat over een jaar of vijf nog maar 30 of 40 procent is. Voor sommige Westerse ondernemers is de Chinese markt nu nog een eldorado, maar op de langere termijn acht hij succes onzeker. In zijn laatste boek spreekt hij zelfs over een toenemende Chinese arrogantie.
Met het interview met de hoofdredacteur van le Monde op zak verheugde ik mij op de ontmoeting die ik een paar dagen later had met één van Nederlands succesvolste theatermakers. Hij was net terug van een bliksembezoek aan China, waar een stuk van hem was opgevoerd en hij had er een paar masterclasses gegeven. Hij was diep onder de indruk van het land en vooral van de snelheid waarmee China zich, zonder op Europa te focussen, aan het ontwikkelen is. Op mijn vraag of hij zich kon voorstellen dat er een moment zou komen dat China en Europa op cultureel vlak de rollen zouden omdraaien en dat hij een masterclass van een Chinees zou bijwonen volgde een hartelijke lach. Nee, dat zou natuurlijk nooit gebeuren. Bach en Beethoven, zo betoogde hij, zijn niet te vergelijken met Ford en Volkswagen. Europa zal over 400 jaar nog steeds dominant zijn op cultureel vlak.
Terwijl Izraelewicz hoopt op een verenigd Europa als antwoord op de toenemende macht van China, dwalen mijn gedachte af naar dat jaar dat ik in Zuid-Afrika doorbracht. De hardwerkende Chinese winkelier in Imizamo Yethu is slechts één van de vele tekenen van de groeiende invloed van China, dat in voortvarend tempo zijn greep op Afrika aan het verstevigen is. Is Europa de volgende in rij? De vraag naar de werkelijke houdbaarheidsdatum van Bach en Beethoven is voor mij nog niet beantwoord.
Alex Klusman
Eigenaar BKB | Het Campagnebureau
Twitter: @AlexKlusman
