Vandaag verschenen in het #FD:
Op z’n Zwitsers
Herman was veertig toen hij met twee grote tassen Nederland verliet. Ergens hoog in de besneeuwde Alpen vertelt hij mij twaalf jaar later in vijf minuten ‘even’ zijn levensverhaal. Op de bonnefooi is hij naar Zwitserland vertrokken en is sindsdien nooit meer, niet eens voor een vakantie, terug geweest naar Nederland. ‘Waarom zou ik‘ antwoordt Herman op mijn vraag of hij Nederland dan niet mist. ‘Hier in Zwitserland is het allemaal toch veel beter, vriendelijker, veiliger en schoner.’
Je kan de zaken natuurlijk overdrijven en heel erg rooskleurig voorspiegelen, maar na een weekje Zwitserland moet ik toch toegeven dat er wel degelijk een kern van waarheid in de stelligheid van Herman zit.
Ik zal er één ding uitlichten: het openbaar vervoer, of nog specifieker de trein. In Nederland is er in mijn beleving altijd een probleem: in de herfst zijn het de bladeren op het spoor, in de winter de bevroren bovenleidingen en in de zomer de rails die door de warmte uitzetten. Treinen zijn over het algemeen vies (een wc-bezoek in een Nederlandse trein probeer ik kostte wat kost te vermijden) en vol (of zijn dat nou toevallig altijd de treinen die ik vanuit Amsterdam naar Utrecht dan wel Den Haag neem?)
Zwitserse treinen daarentegen zijn een genot om in te rijden. Stroompunten (ook in de tweede klas), controleurs die je kaartje controleren, schone treinstellen, uitstekende stations met dito voorzieningen (ook in kleine dorpjes) en niet onbelangrijk de treinen rijden (ongeachte de weersomstandigheden) op de minuut nauwkeurig.
Toen ik afgelopen week halverwege mijn verblijf in Zwitserland twitterde: ‘Weer eens diep onder de indruk van #Zwitserland. Waarom kunnen we de zaken in Nederland toch niet zo regelen?‘, kwam dat mij terstond op een aantal verontwaardigde reacties te staan.
‘Vind je het niet heel saaaai? Ja, nee… de bergen zijn prachtig! Maar de vertrutting is groot in Zwiterland. Dat wil je toch niet?‘
Maar het is zo’n makkelijke dooddoener om het vertrutting te noemen als de zaken ergens goed geregeld zijn. Of belangrijker nog, omdat er ergens een veel groter gevoel van verantwoordelijk heerst dan in je eigen land. Waarom zijn die treinen zo schoon? Omdat niemand het simpelweg in zijn hoofd haalt om met zijn schoenen op de bank te gaan zitten, en als je dat wel doet wordt je door je medepassagiers gecorrigeerd. Waarom hangen er in de wachtruimte van een klein stationnetje in de bergen nog mooie ouderwetse prenten aan de muur? Omdat het begrip rentmeesterschap in Zwitserland veel meer waarde heeft dan in Nederland.
Vertaald naar Nederland betekent dat dat ik graag de NS zou zien die trots is op de diensten die men levert. Een bedrijf dat tot het uiterste servicegericht is voor haar reizigers. Van hen kan de NS als tegenprestatie verlangen dat men als ware rentmeesters verantwoordelijk gebruik maakt van haar diensten.
Dat is niet de eerste stap naar saaiheid en vertrutting, dat zou in mijn ogen de broodnodige kwaliteitsimpuls moeten zijn voor een veel breder palet aan voorzieningen in Nederland.
Alex Klusman
Eigenaar BKB | Het Campagnebureau
Twitter: @AlexKlusman