Vandaag verschenen in het FD
Overbloezende pallets
Welke wissel was in het hoofd van mevrouw Gout, de nieuwe baas van ProRail, verkeerd omgezet toen zij een dag of tien geleden het interview met het NRC Handelsblad inging? Had ze geen voorlichter meegenomen en zou niemand in haar omgeving op het idee zijn gekomen om in ieder geval de intro en de eerste drie vragen uit het interview te herformuleren? Want precies daar wordt de toon voor de rest van het verhaal gezet. […] ‘Als ik ergens ben geweest’, laten ze de troepen aantreden. Ze pauzeert voor de clou. Even de manschappen tellen. Hoeveel mensen hebben we nog over, jongens?’ Op de vraag aan Marion Gout, die haar loopbaan bij de overheid heeft doorlopen, of ze dat beeld echt grappig vindt terwijl het toch gaat om mensen die zij ontslagen heeft, antwoord ze tot driemaal toe bevestigend dat ze dat ‘wel grappig vindt ja.’
Terwijl het interview met de nieuwe baas van ProRail nog nadreunde in mijn hoofd, toog ik vorige week naar Hilversum voor een interview met de chief financial officer (CFO) van een andere grote Nederlandse vervoerder. Net als Marion Gout van ProRail ziet deze vervoerder zich gesteld voor vergelijkbare uitdagingen. De onderneming moet financieel gezonder worden. Waar mogelijk winstgevend zijn en daarnaast een ronde van bezuinigingen goed doorkomen. In plaats van een kille rekenaar en een harde saneerder werd ik verrast door een flamboyante en tegelijkertijd nuchtere Twent die vol vuur vertelde over zijn dagelijkse werk.
Gedurende anderhalf uur neemt de trouble-shooter mij, aan de hand van anekdotes uit zijn dagelijkse praktijk, mee in zijn wijze van kostenbesparing en disciplinering van de organisatie waar hij aan het roer staat. Door simpelweg op het meest basale niveau de organisatie onder de loep te nemen weet hij vaak in een paar maanden tijd verliesgevende divisies weer break-even te laten draaien. Hoe? Gewoon de dagelijkse processen heel goed tegen het licht houden en waar nodig aanpassingen doorvoeren. Het voorbeeld van de overbloezende pallets is veelzeggend. Of zoals hij zelf zei, ‘toen ik die term voor het eerst hoorde moest ik denken aan de ‘opwaaiende zomerjurken’ van Oek de Jong’, maar het ging om vracht die werd vervoerd en niet paste op een doorsnee Nederlandse pallet. Het klinkt allemaal zo logisch als wat, maar hij kreeg het voor elkaar om al zijn vestigingen binnen 2 maanden de vracht die niet precies op een pallet paste door te laten berekenen aan de klant en vergrootte daarmee de jaarlijkse omzet met 12 miljoen euro.
Deze oer-Hollandse nuchterheid, gekoppeld aan een aimabele en gedreven persoonlijkheid is een voorbeeld voor iedere werkgever. Het zijn eenvoudige lessen waar we allemaal van kunnen leren. Als ik mevrouw Gout van ProRail iets zou mogen adviseren zou het zijn om niet voor haar start in een nieuwe baan al in stevige interviews ontslagrondes te laten doorschemeren, maar eerst eens volgens het voorbeeld van de inspirerende Twentse CFO te kijken waar met haar nieuwe medewerkers nog winst te behalen valt in de organisatie. Daarmee voorkomt ze voor alle betrokkenen waarschijnlijk een hoop ellende.
Alex Klusman
Eigenaar BKB | Het Campagnebureau
Twitter: @AlexKlusman
