Vandaag verschenen in het #FD
Offer
Stammend uit een familie van predikanten, ben ik altijd gefascineerd geweest door mijn grootvader van moeders kant die zich na de Tweede Wereldoorlog als Hervormd dominee sterk aangetrokken voelde tot de doorbraak. Met de doorbraak wordt in de politieke geschiedenis gedoeld op een beweging direct na de Tweede Wereldoorlog om te komen tot de vorming van één progressieve partij, die progressieven met een katholieke, protestantse, sociaaldemocratische of liberale achtergrond moest verenigen. Hiervoor moest het oude verzuilde politieke bestel worden ‘doorbroken’. De doorbraakgedachte heeft uiteindelijk geleid tot de vorming van de Partij van de Arbeid. In de gesprekken die ik met mijn, helaas overleden, grootvader had ging het niet alleen over Den Uyl’s eerlijke spreiding van kennis, macht en inkomen, maar kwamen ook christelijke normen en waarden als naastenliefde, barmhartigheid en opofferingsgezindheid veelvuldig ter sprake.
De afgelopen weken heb ik vaak de behoefte gevoeld om mijn grootvader te raadplegen. Ook al waren we het lang niet altijd met elkaar eens. Van kinds af aan heb ik altijd erg veel moeite gehad met een aantal verhalen uit de (kinder)bijbel, zoals dat over de verloren zoon (en zijn hardwerkende broer), over de broers Jacob en Esau aan het sterfbed van hun vader Isaäk en natuurlijk het verhaal van diezelfde Isaäk die als klein jongetje op de Tempelberg door zijn vader Abraham geofferd zou worden in opdracht van God.
Maar ondanks onze verschillen zou juist hij nu een goede raadgever zijn. Ik weet zeker dat hij vol trots toegekeken zou hebben hoe ik mijzelf als ondernemer steeds verder aan het ontwikkelen ben. Maar hij had daarnaast als geen ander mijn, een paar maanden geleden op deze plaats geuitte, gevoel van onbehagen volledig begrepen. Ik vroeg mij toen af hoe lang ik nog aan de zijlijn zou kunnen blijven toekijken hoe Nederland zich in mijn ogen de verkeerde kant op ontwikkelt.
Daar wringt naar mijn mening in dit land momenteel de schoen. Zoals het offer dat Abraham daar op de Tempelberg in de vorm van zijn zoon wilde brengen in mijn ogen belachelijk was, zo voelt het ook dat het offer dat ondernemers moeten brengen om hun publieke verantwoordelijkheid te nemen veel te groot is. Aan het dienen van de publieke zaak door ondernemers kleeft een veel te groot bedrijfsrisico, vooral doordat politiek tegenwoordig besmet terrein lijkt te zijn geworden. Alleen al om die reden twijfel ik op dit moment vooral uit bedrijfsbelang om, in de geest van mijn grootvader, het publieke belang te dienen, mijn onbehagen te volgen en een nieuwe ‘doorbraak’ te proberen te forceren. En dat terwijl daar juist nu een schreeuwende behoefte naar is.
In mijn ogen smacht de publieke zaak om hernieuwd aanzien en eerherstel en verdienen ondernemers die de publieke zaak voor kortere of langere tijd willen dienen juist alle steun en we zullen er met z’n allen voor moeten zorgen dat het onevenredig hoge offer dat de samenleving daarvoor vraagt kleiner wordt.
Alex Klusman
Eigenaar BKB | Het Campagnebureau
Twitter: @AlexKlusman
